សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានអរគុណទុកជាមុនដល់ម្ចាស់ផ្ទះជួលកម្មករ និងរោងចក្រសហគ្រាសនានា ដែលនឹងរៀបចំនំបញ្ចុកសម្រាប់បងប្អូនកូនក្មួយកម្មករ កម្មការិនី ហូបជុំគ្នាមួយពេលអោយបានសប្បាយនៅថ្ងៃទី ៩ មិថុនា ខាងមុខនេះ ដែលបង្ហាញពីសេចក្តីស្រឡាញ់ និងសាមគ្គីភាព រវាងម្ចាស់ផ្ទះជួល និង កម្មករ កម្មការិនី និងជាមួយម្ចាស់រោងចក្រសហគ្រាស។ «ការហូបនំបញ្ចុក នៅថ្ងៃទី៩ មិថុនា ខាងមុខនេះ គឺបង្ហាញពីសាមគ្គីជាតិ និងឯកភាពជាតិ។ សូមកុំលាបពណ៌ដាក់គ្នា ជាពិសេសនំបញ្ចុប គឺជាអាហារអត្តសញ្ញាណជាតិរបស់យើង»។
សូមបញ្ជាក់ថា សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានមានប្រសាសន៍កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៩នេះថា នៅថ្ងៃទី ៩មិថុនា កម្ពុជាហូបនំបញ្ចុកសាមគ្គីភាព និងឯកភាពជាតិខ្មែរ។
តើអ្វីជានំបញ្ចុក ហើយមានប្រវត្តិយ៉ាងណា?។ ពាក្យថា «នំ» ជាពាក្យដែលគេប្រើទៅតាមប្រពៃណីរស់នៅរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ «នំបញ្ចុក» មានឈ្មោះដើមថា «នំប៉ែនចុក» គឺជានំដែលគេ យកម្សៅសម្រស់ទៅស្ងោរ ហើយបុកលាយទឹក រួចយកទៅច្រកក្នុងប៉ែនទើបយកស្នូលឈើ ចុកសង្កត់ ដើម្បីរោយទម្លាក់ជាសរសៃក្នុងទឹកពុះឲ្យឆ្អិន បន្ទាប់មកគេស្រង់ចាប់ជាចង្វាយៗ ដាក់ជាល ឬកញ្ច្រែង ទុកឲ្យស្រស់ទឹក។
ក្រោយមកគេហៅកាត់ៗថា «នំបញ្ចុក» មិនខុសអីពីពាក្យខ្មែរជាច្រើន ដោយបានហៅកាត់ៗ ដូចជា ជើងក្រាន ក្លាយ ចង្ក្រាន, ជាន់ដើរ ក្លាយជណ្តើរ, កាន់ជ្រែង ក្លាយកញ្ច្រែង, កាន់ត្រក ក្លាយ កន្ត្រក, ពីរថែមដប់ ក្លាយពីរដណ្តប់…។ល។
តាមរឿងព្រេងនិទានដែលទាក់ទងនឹង «ប្រវត្តិនំបញ្ចុក» មានសេចក្តីដំណាលថា៖
នៅនគរធារាធិបតី (សព្វថ្ងៃជាតំបន់ទន្លេសាប) មានអ្នកស្រែពីរនាក់ប្តីប្រពន្ធ ធ្វើស្រែ «ស្រូវវារ» ចិញ្ចឹមជីវិត ព្រោះគាត់រស់នៅតំបន់ទឹកលិច មិនអាចដាំដំណាំស្រូវល្អ ដូចគេដទៃទៀតបាន។ ស្រូវវារ ជាស្រូវដែលផ្តល់អង្ករបាយរឹង មានពណ៌ក្រហមទ្រង់ផ្កាឈូកបន្តិច ពេលបុកសម្រិតរួចហើយ។
ដោយសារអង្ករនោះ រឹងពេក ដាំបាយឆីមិនសូវឆ្ងាញ់ អ្នកស្រែក៏បែកគំនិតធ្វើជានំឲ្យមានជាតិទន់បន្តិច ដើម្បីបរិភោគស្រួលទំពារ ណាមួយនៅតំបន់ដែលគាត់រស់នៅសំបូរត្រីផង ទើបនាំគ្នាប្តីប្រពន្ធបង់ត្រីមកធ្វើជាប្រហុក ធ្វើត្រីឆ្អើរ រក្សាទុកបានយូរ សម្រាប់ឆីជាអាហារ។ ម៉្យាងអង្ករស្រូវវារ ជាអង្ករដែលអ្នកស្រែ អាចយកមកធ្វើជានំបញ្ចុក បានល្អ ហើយបានច្រើនចំនួនជាងអង្ករស្រូវស្រែធម្មតាទៀតផង។
ថ្ងៃមួយនារដូវប្រាំង ទំនេរពីការងារនៅស្រែ អ្នកស្រែជាប្រពន្ធ បានបុកអង្ករស្រូវវារ បានបែកគំនិតយកអង្ករស្រូវវារ ធ្វើជានំសរសៃ ចាប់ជាចង្វាយ រួចហើយក៏ស្រូបនឹងទឹកសម្លប្រហើរត្រីឆ្អើរ ដាក់ប្រហុក ខ្ទិះដូង ថែមល្បោយបន្លែ ដែលគាត់បេះបាននៅតាមវាលស្រែ ឬក្នុងចំការក្រោយផ្ទះ។
លុះអ្នកស្រែជាប្តីពិសារហើយកើតជំងឺរាគរូស ព្រោះនំបញ្ចុកនោះ ធ្វើអំពីអង្ករត្រាំទឹកយូរ មួយវិញទៀត ដោយសារបន្លែស្រស់ខ្លះបេះពីព្រៃមានជីវជាតិជូរ ឬត្រជាក់ ដូចជា ល្ហុង ត្រួយត្រកួនស្រស់ ត្រួយកន្ធំធេត ផ្កាកំប៉ោក ផ្កាស្នោជាដើម ទើបអ្នកស្រែជាប្រពន្ធ បែកគំនិត បន្ថែមត្រយូងចេក ជាជំនួយ ជាល្បោយនំ ពិសាហើយ ក៏លែងរាគរូសដូចមុនទៀត។
គាត់បានប្រតិស្ឋនាម ឲ្យនំនោះថា «នំសរសៃស្រូវវារ»។ នៅពេលដែលអ្នកស្រែយើង ធ្វើនំសរសៃស្រូវវារនេះម្តងៗ គាត់តែងយកម្រាមដៃ ជាចង្កើះ ស្រវាចាប់នំបរិភោគ បញ្ចុកមាត់ជាទម្លាប់ធម្មតា តាមជីវភាពរស់នៅបែបអ្នកស្រែក្រីក្រ ហើយតែងដួសផ្ញើញាតិសន្តាន ក្នុងភូមិឲ្យពិសាឆ្ងាញ់មាត់គ្រប់គ្នា មិនសូវលោះពេល។លុះភ្លក្សស្នាដៃរបស់គាត់ហើយ ឃើញថាឆ្ងាញ់ អ្នកស្រុកក៏បានមកសុំរៀនក្បួនធ្វើនំ និងក្បួនធ្វើទឹកសម្លស្រូបពីគាត់ ដើម្បីយកទៅផ្សំឆ្នៃធ្វើទឹកសម្ល កំដរនំឆីតាមផ្ទះ តាមភូមិ តាមចំណូលចិត្ត រៀងៗខ្លួនជាបន្តៗរៀងមក។
លុះចាស់ជរាបន្តិចទៅ អ្នកស្រែទាំងពីរនាក់ប្តីប្រពន្ធ មិនអាចប្រកបរបរធ្វើស្រែបាន ព្រោះគ្មានកូនចៅ បន្តការងារក្នុងស្រែជំនួសគាត់ អ្នកស្រែទាំងពីរ ក៏ដូរមុខរបរ មករែកនំបញ្ចុកលក់តាមភូមិតិចតួច ដើម្បីចិញ្ចឹមជីវិតរៀងរាល់ថ្ងៃ តាមដំណើរជីវិតសុចរិតរបស់គាត់។
នៅថ្ងៃមួយ មានរាជកុមារវ័យប្រមាណ៧វស្សា នាំពលសេនា ជិះសេះដើរលេង នៅតាមស្រុកភូមិ បានប្រទះឃើញ អ្នកស្រុកចោមរោម អ្នកស្រែលក់នំសរសៃស្រូវវារ ហើយអួតថា ឆ្ងាញ់មាត់គ្រប់គ្នា ក៏ចង់សាកមើលនឹងគេដែរ។ តែដោយតំបន់នោះ មានភាពក្រីក្រ គេឆីនំសរសៃស្រូវវារ នឹងម្រាមដៃគ្រប់ៗគ្នា ម្ល៉ោះហើយរាជកុមារក៏ប្រែចិត្តរារែក មិនហ៊ានសាកល្បង ព្រោះខ្លាចប្រឡាក់ដៃ។
រីឯអ្នកស្រែទាំងពីរ កាលបើបានដឹងថា រាជកុមារ ចង់សោយនំរបស់ខ្លួន ក៏ទូលសុំឲ្យស្នំឯក ដែលជាមេដោះ របស់រាជកុមារ យកដៃចាប់នំសរសៃស្រូវវារ បញ្ចុករាជកុមារយើង។ ដោយការចង់ដឹង នូវរសជាតិសម្លដ៏សែនឈ្ងុយឈ្ងប់ប្លែកធម្មតា រាជកុមារក៏យល់ព្រមឲ្យស្នំឯកបញ្ចុក។ ពេលនេះ រាជកុមារយើង ក៏មានសេចក្តីសោមនស្សនឹងរសជាតិ នំសរសៃស្រូវវារ ដ៏ឆ្ងាញ់មួយចាននោះក្រៃលែង ព្រមទាំងប្រទានរង្វាន់មួយចំនួនដល់អ្នកស្រែដែលធ្វើនំឆ្ងាញ់។
នៅពេលរាជកុមារ យាងត្រឡប់ទៅរាជវាំងវិញ ក៏តែងទទូចឲ្យព្រះមាតា តាមរកទិញ «នំដែលស្នំបញ្ចុក» នោះពីអ្នកស្រែ យកមកសោយនៅក្នុងរាជវាំង។ ដោយសារខ្ជិលដេញស្នំ ឲ្យរត់ទៅទិញនំ ពីអ្នកស្រែ រៀងរាល់ព្រឹកឲ្យរាជបុត្រ ជាទីស្រឡាញ់ ព្រះរាជមាតាក៏បញ្ជាឲ្យសេនាទៅកោះហៅ អ្នកស្រែទាំងពីរនាក់ប្តីប្រពន្ធ មកធ្វើនំសម្រាប់រាជកុមារសោយប្រចាំរាជវាំងរៀងរហូតទៅ។ ចំណេរតមក ឈ្មោះ «នំសរសៃស្រូវវារ» ក៏លែងមាននរណាហៅតទៅទៀតដែរ។ គេទម្លាប់នាំគ្នា ហៅថា «នំដែលស្នំបញ្ចុក» ជាជំនួសវិញ យ៉ាងប្រជាប្រិយ យូរក្រោយមកទៀត ក៏ត្រូវគេហៅកាត់ៗ ខ្លីៗថា «នំបញ្ចុកៗ» បន្តរៀងរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ៕
